Fobi, daha önce yaşadığı veya öğrendiği birşeyden dolayı bunu yaşayabiliyor. Biofeedback bu noktada destek oluyor. O uygulamanın, hangi esnasında kaygısı çok yükselecek. Hangi esnasında daha rahat başarabiliyor bunu görmeyi sağlıyor.
Fobilerden biri olan uçağa binme kaygısı yaşayanlar korkularının yüzde yüzü tedavi edilebileceği anlaşılmıştır.
Peki bu tedavi ne kadar sürüyor ne kadar süre sonra uçağa bindirebiliyorlar. Köpek korkusundan, 'korkmaz' hale getirebiliyorlar.
Kısa tedaviler 4- 5 seanstada çözülebiliyor. Duruma göre 10 ile 12 seanslara çıkabiliyor. Seans süresi ideali haftalık görmektir. İki haftada birde olabilir. Kişinin tedavi olma motivasyonu ve ne sıklıkla gelebileceği ile ilişkili kişi çok yakın bir zamanda uçağa binmesi gerekiyordur. Haftada 2 seans yada 3 seans yapılabilir. Tabiki beynin bir işleme süresi var, ama ideali haftada birdir. 4 veya 5 seansla uçak korkusu çözülebilir. Yani bir ay içinde kişi uçağa binebilir.
Deprem yada hayati risk yaşadığınızda panik atak yaşanması çok doğaldır. Çok yoğun kaygı, korku yaşadığınızda panik atak yaşanması normaldir. Fakat bir kedi gördüğünüzde korku yaşamamanız lazım buna fobi deniyor. Kişi saçmaladığını söylese bile beyni öyle söylemiyor orda hayati bir risk var diyor. Aslında sanal gerçeklikle o gözlükleri takınca "hayır aslında bir tehlike yok; maruz kaldım, onunla karşılaştım ama birşey olmadı" beynimize bunu öğretmeye çalışıyoruz. Bütün canlılarda aslında refleks olarak hayatta kalmak için, anksiyete vardır.
Fobilerden biri olan köprüden geçme korkusu yaşayanlar 'Sanal gerçeklik terapisi' çok iyi sonuçlar veriyor.
Bazı hastalıkların tedavisinde de kullanılabileceği öngörüsü var. Kullanım alanının genişlemesi mümkün görünüyor. Şizofreni, travma sonrası stres bozuklukları gibi alanlarda kullanılabilir. Şizofrenide kullanım alanı kısıtlı. Şizofreni tedavi eder iddiası için henüz çok erken olduğu düşünülüyor.
Fobiler asıl temel tedavi hedefi, sosyal fobiler dahil. Birtakım olumsuz düşüncelerinden dolayı, sokağa çıkmak ilgili kaygılar, insanların içinde bulunmakla ilgili kaygılar yaşayanlar, sanal gerçeklikte, o ortam oluşturulup, hastayla konuşulup kaygısı yatıştırılabilir.
Travma sonrası strest bozukluğunda kişiler, travmaları ile ilişkili çeşitli kaçınmaları geliştiriyorlar, buda hayatlarında anlamlı kısıtlamalara neden oluyor. Yine aynı sanal gerçeklikle o ortamlar, o durumlar, o maddeler, o kişiler oluşturularak tedaviye alınan kişiyi güvenli ortamda 'maruz' bırakıyorlar.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) Artık çoğumuzun bildiği bir hastalık. Bulaşma, kirlenme korkusu; temizlik takıntısı olan hastalarda sanal gerçeklikle tuvalet egzersizi yapılabiliyor.
Kısıtlı alanda madde bağımlılığından özellikle aşerme üzerinde sanal gerçeklik terapisi uygulanıyor.
Kişiler kendi evlerinde gözlüklerini takıp kendilerini tedavi edebilir mi?
Yanınızda bir uzman olmadan bu problemin çözümü ne yazık ki mümkün değil. Uzman psikoterapist, gözlükle beraber size o ani yaşatıyor. Bu korkuyu nasıl yeneceğize dair terapide yıl gösterici oluyor. Ve bu terapiler kişiye özeldir.
Korkusuyla yüzleşme kişi gözünü kapatıyor, gözlüğü çıkartıp atıyor, gidebiliyor, bayılabiliyor. En çok karşılaşılan şey gözlerini kapatıyor. Nasıl anlaşılıyor derseniz? Biofeedback bildiriyor. Kişinin kaygısının azaldığını görülüyor veya başka bir kaçınma yaşıyor. Gözünü kapatmakta bir kaçınmadır. İlk seansta korkuyu yenmek pek mümkün değildir. Göz kapatma ve diğer kaçınmalarının çözüm olmadığını tam tersi korkuyu beslediği görülüyor.
Bu tedavide hastalar hazır olmadıkları bir şeye maruz bırakılmıyor. Bu tarz bir terapi merkezinde kişiyi buna hazırlamaktır. Kişiyi hazır olmadığı bir şeye maruz bırakırsanız ters tepebilir. Terapide, terapistin ön hazırlığı yapması, 'maruz bırakma' ya geçebilmek için olmazsa olmazıdır. Kişi hiç mi zorlanmayacak? Kısmen mutlaka zorlamayacak. Kişinin hiç hazır olmadığı bir duruma, zorla kişiyi maruz bırakmıyorlar. Terapinin hazırlık kısmı var ve bu çok önemli.
Yorumlar
Yorum Gönder